Wat verandert er aan mijn lichaam?

Meiden

Meiden beginnen vanaf ongeveer hun 10e jaar borsten te krijgen, bredere heupen, haar op hun vulva, onder hun oksels en beenhaar. Ook worden de binnenste en buitenste vulvalippen groter en gaan ze menstrueren. Bovendien wordt de vagina groter en groeien de eierstokken. Meisjes kunnen iets bredere heupen krijgen en iets grotere billen.

Vulva: vaak wordt het vrouwelijk geslachtsdeel vagina genoemd. Maar dat klopt eigenlijk niet. De vagina is de opening die naar je baarmoeder leidt. De vulva is alles wat aan de buitenkant van het vrouwelijke geslachtsdeel zit (vulvalippen, topje van de clitoris, plasgaatje). Je kunt hier alles over lezen in het hoofdstuk vulva/vagina.

Als meiden borsten krijgen, wordt het weefsel onder de tepel dikker en de tepels worden iets groter. Dat kan gevoelig zijn en soms zelfs een beetje pijn doen. Het groeien gaat door tot ongeveer het 18e jaar. Dan pas hebben borsten hun definitieve vorm.

Borsten kunnen groot of klein zijn, laag of hoog hangen en naar buiten of naar binnen staan. Tepels kunnen uitsteken en groot zijn. Of juist plat of naar binnen getrokken. De ene borst kan groter zijn dan de andere. Ieder lichaam is anders. Alle soorten borsten zijn normaal en mooi.

Wil je zien hoe verschillend borsten eruit kunnen zien? Speel dan het Dubbelbloot-spel Borsten van Dokter Corrie. Luister hier naar de podcast van een meisje over het krijgen van borsten. Of kijk de uitzending Borsten van Dokter Corrie.

Als je borsten gaan groeien kun je ook een topje of bh gaan dragen als je dat fijn vindt. Een bh kan ondersteuning bieden zeker bij grote borsten. Je kunt ervoor kiezen om een bh met beugel te dragen of een bh zonder beugel. Deze fotostrip geeft je tips bij het kopen van een bh.

Wil je zien hoe een meisje lichamelijk verandert in de puberteit, bekijk dan het filmpje Puberteit Meisje.

Jongens

Jongens krijgen vanaf hun 12e jaar grotere voeten en handen. Ook de piemel en balzak wordt groter. Vanaf hun 13e jaar kunnen jongens okselhaar, haar op hun piemel en baardhaar krijgen. Vanaf 14e jaar krijgen jongens hun eerste zaadlozing/ejaculatie. Later kan er ook haargroei voorkomen op borst en buik.

Jongens kunnen in de puberteit ook iets bredere schouders krijgen. Soms krijgen jongens ook een beetje borsten, maar die kunnen na de puberteit weer weggaan. Bij jongens groeit tijdens de puberteit ook het strottenhoofd, het bobbeltje in de hals, en daardoor krijgen jongens uiteindelijk een lagere stem. Als de stem van jongens verandert, schiet hun stem soms omlaag en dan weer omhoog. Dat noemen ze ook wel ‘de baard in de keel’ krijgen.

Wil je zien hoe een jongen lichamelijk verandert in de puberteit, bekijk dan het filmpje Puberteit Jongens.

Je krijgt haar

In de puberteit krijg je op allerlei plekken haar. Bijvoorbeeld onder je oksels en op je armen en benen. En soms op je handen en voeten. Eerst zijn dat nog dunne, zachte haartjes. Later worden de haren dikker en donkerder.

Schaamhaar: Het haar rondom de geslachtsdelen wordt meestal schaamhaar genoemd, eigenlijk is dat jammer want je hoeft je absoluut niet hiervoor te schamen. Daarom gebruiken we dit woord liever niet en zeggen we haar op de vulva of piemel. 

Meiden krijgen ook haar op en rondom hun vulva (vagina), en soms op hun bovenlip, op hun borsten en rondom hun tepels en anus. Jongens krijgen ook haar rond hun piemel, op hun ballen, hun gezicht en soms op hun borst, rug, billen en anus. De een vindt het haar mooi en de ander scheert het weg. Doe waar jij je prettig bij voelt. En doe nooit iets omdat je denkt dat dat moet voor anderen. 

Bij het scheren kun je irritatie van de huid voelen na het scheren. Je kunt de huid koelen door met koud water af te spoelen en in te smeren met een huidolie. Ook kun je de huid scrubben om rode bultjes te voorkomen. Bekijk hier de fotostrip met tips om je lichaam te scheren.

Wil je meer weten over Huid en Haar kijk dan naar de aflevering van Gewoon. Bloot.

Je krijgt misschien puistjes

Puistjes in je gezicht, op je rug en op je bovenarmen? Dat hoort helaas ook bij de puberteit. Door hormonen wordt je huid vetter waardoor je puistjes kunt krijgen. Elke dag je gezicht wassen met water is dus wel handig. Er zijn veel zeepjes en zo tegen puistjes. Maar die helpen vaak niet. Knijp je puistjes niet uit, dan kun je juist meer puistjes krijgen en littekens. Als je echt veel last hebt van puistjes kan je huisarts je helpen. Bekijk hier een filmpje over wat puistjes zijn.

Je zweet meer

Door de hormonen zweet je meer en ruikt je zweet ook sterker. Was je dus goed, vooral onder je oksels, en trek schone kleren aan. Wel zo prettig voor jezelf en de mensen om je heen. Je kunt ook deodorant gebruiken.